Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek !
W jednym z ostatnich wpisów (link do artykułu) przybliżyłem kwestię prawa wspólnika do zwrotu dopłat. Dzisiaj omówię zasady regulujące sam proces zwracania wspólnikom wniesionych przez nich dopłat.
Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, zwrot dopłat powinien być dokonany równomiernie wszystkim wspólnikom. Jednakże przepis art. 179 § 3 ksh ma charakter względnie obowiązujący, co oznacza, że wspólnicy mogą wprowadzić rozwiązania odmienne od założeń kodeksowych. Należy jednak w tym miejscu pamiętać o art. 20 ksh, zgodnie z którym wspólnicy albo akcjonariusze spółki kapitałowej powinni być traktowani jednakowo w takich samych okolicznościach.
Jeżeli wspólnicy nie zdecydują się na zamieszczenie w umowie spółki odmiennych regulacji, wówczas tak jak wspomniałem powyżej, zwrot dopłat powinien nastąpić równomiernie w stosunku do wszystkich wspólników.
Zasada równomierności oznacza tutaj, że dopłaty powinny zostać zwrócone wszystkim wspólnikom w jednym czasie, proporcjonalnie w stosunku do ogólnej kwoty zwracanych dopłat, przyjętej w uchwale. Zwrot może obejmować zarówno część, jak i całość wniesionych przez wspólników dopłat.
Jeżeli zasada równomierności nie została wyłączona przez wspólników w umowie spółki, a z drugiej strony okaże się, że zwrot dopłat został dokonany w sposób nierównomierny (np. uchwała wspólników będzie przyznawać pierwszeństwo zaspokojenia w zwrocie dopłat niektórym z nich), wówczas uchwała zarządzająca taki zwrot może zostać skutecznie zaskarżona.
Zarówno dopłaty, jak i zwrotu dopłat dokonuje się w formie świadczenia pieniężnego. Uchwała o zwrocie dopłat powinna określać termin, który zgodnie z zasadą równomierności powinien być jednakowy dla wszystkich wspólników. Należy pamiętać, że termin zwrotu dopłat nie może przypadać wcześniej niż 3 miesiące od ogłoszenia o planowanym zwrocie dopłat.
W tym miejscu należałoby nadmienić, że zwrotu dopłat dokonuje się na rzecz wspólników, którzy aktualnie posiadają udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Jeżeli okaże się, że wspólnik który wniósł wcześniej dopłaty, sprzeda udziały, wówczas roszczenie o zwrot dopłat będzie przysługiwało nabywcy tychże udziałów. Oczywiście wspólnik nie musi zbywać wszystkich swoich udziałów. Może zdecydować się na sprzedaż jednego lub części swoich udziałów. Na nabywcę przejdzie prawo do zwrotu dopłat, które przypadało tylko na ten jeden lub część sprzedawanych udziałów.
Nic nie stoi także na przeszkodzie, aby umowa o zbycie udziałów zawierała postanowienia, zgodnie z którymi w przypadku zwrotu dopłat, wypłacana kwota będzie przysługiwała zbywcy udziałów. Należy pamiętać, że taki zapis wywołuje skutki prawne tylko inter partes.
