Ustanowienie zastawu na udziale w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek !   Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością są zbywalnymi prawami majątkowymi, dlatego też mogą zostać obciążone ograniczonymi prawami rzeczowymi w celu zabezpieczenia wierzytelności. Do ograniczonych praw rzeczowych, którymi można obciążyć udziały w spółce z o.o. zaliczamy m.in. zastaw oraz zastaw rejestrowy. W przypadku zastawu na prawach uregulowanego w Kodeksie cywilnym zastosowanie znajdą odpowiednio przepisy traktujące o zastawie na rzeczach. Zastaw jest ograniczonym prawem rzeczowym, które służy zabezpieczeniu oznaczonej wierzytelności. Z treści tego prawa dla wierzyciela wynika uprawnienie dochodzenia zaspokojenia się z przedmiotu zastawu bez względu na to, czyją własnością stała się rzecz (prawo) i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi wierzyciela rzeczy, z wyjątkiem tych, którym z mocy ustawy przysługuje szczególne pierwszeństwo. Zastaw jest prawem o charakterze akcesoryjnym, dlatego też wymogiem jego ustanowienia jest istnienie ważnej wierzytelności. Z drugiej strony ustawodawca dopuszcza także ustanowienie zastawu dla zabezpieczenia wierzytelności przyszłej lub warunkowej. Zastaw rejestrowy może zabezpieczać jedynie wierzytelności pieniężne wyrażone w pieniądzu polskim lub w walucie obcej. W obu przypadkach, zarówno przy zastawie zwykłym, jak i rejestrowym mamy obowiązek oznaczenia wierzytelności, która będzie zabezpieczona zastawem. Oznaczenie wierzytelności polega na wskazaniu stosunku prawnego, z którego ona pochodzi w stopniu pozwalającym na […]

Dziedziczenie i umorzenie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek !   W dzisiejszym odcinku opowiem o dziedziczeniu oraz umorzeniu udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Z racji tego, że udziały w spółce z o.o. są zbywalnymi prawami majątkowymi, podlegają również dziedziczeniu. W miejsce zmarłego wspólnika do spółki mogą wstąpić jego spadkobiercy, chyba że umowa spółki wyłącza lub ogranicza wstąpienie spadkobierców. W przypadku kiedy umowa spółki nie zawiera żadnych postanowień  odnoszących się do kwestii dziedziczenia, wówczas udziały zmarłego wspólnika podlegają dziedziczeniu ustawowemu lub testamentowemu. O przejściu udziału na spadkobierców powinno się zawiadomić spółkę. Dowodem przejścia udziałów będzie m.in. postanowienie o nabyciu spadku, umowa o nabycie spadku, umowa o dział spadku, bądź postanowienie sądu o dziale spadku. Spadkobiercy nie muszą składać żadnego oświadczenia o przystąpieniu do spółki, ponieważ z mocy prawa stają się jej wspólnikami. W przypadku dziedziczenia ustawowego, zwykle udział będzie przysługiwał więcej niż jednemu spadkobiercy. W tej sytuacji spadkobiercy muszą wskazać wspólnego przedstawiciela, który będzie wykonywał ich prawa w spółce. Poza tym spadkobiercy odpowiadają solidarnie za świadczenia związane z udziałem.  Jeżeli nie wskazali oni wspólnego przedstawiciela, wówczas oświadczenia spółki mogą być składane wobec któregokolwiek ze współuprawnionych. Trzeba podkreślić, że taki stan rzeczy jest przejściowy i trwa do momentu […]

Rozporządzanie udziałami w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek ! Dzisiejszy wpis będzie dotyczył kwestii rozporządzania udziałami w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. W polskim systemie prawnym przyjęto ogólną zasadę, zgodnie z którą rozporządzić można jedynie prawem, które według ustawy jest zbywalne. Zasada ta znajduje odzwierciedlenie w art. 57 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym nie można przez czynność prawną wyłączyć ani ograniczyć uprawnienia do przeniesienia, obciążenia, zmiany lub zniesienia prawa, jeżeli według ustawy prawo to jest zbywalne. Zgodnie z § 2 przywołanego przepisu dopuszcza się jedynie ograniczenie w wykonaniu takiego prawa. Udział jest samodzielnym prawem podmiotowym o charakterze majątkowym, dlatego też może być przedmiotem rozporządzania – taką możliwość bezpośrednio daje nam art. 180 Kodeksu spółek handlowych. Ograniczenia w tym zakresie mogą wynikać z art. 182 § 1 Kodeksu spółek handlowych, w przypadku uzależnienia zbycia udziału od zgody spółki. Zgodnie z zasadą rozporządzalności podmiot uprawniony dysponuje kompetencjami w zakresie przeniesienia, obciążenia lub zbycia prawa. Przeniesienie prawa polega na zmianie jego podmiotu i może nastąpić w skutek czynności prawnej (czyli umowy sprzedaży, zamiany, darowizny udziału w spółce z o.o.), ale również w skutek czynności mortis causa, czyli testamentu. Obciążenie prawa  udziałowego występuje w sytuacji ustanowienia na nim innego prawa podmiotowego, które ogranicza zakres uprawnień […]

Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością

Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek ! Dzisiaj i w kilku kolejnych wpisach opowiem o udziałach w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. W kodeksie spółek handlowych termin „udział w spółce z o.o.” występuje w dwóch znaczeniach. Po pierwsze kodeks określa udział jako część kapitału zakładowego, po drugie jako prawo udziałowe wspólnika. W przypadku udziału jako części kapitału zakładowego, należy przywołać treść art. 152 k.s.h, który stanowi, że kapitał zakładowy spółki dzieli się na udziały o równej bądź nierównej wartości nominalnej. Tworząc spółkę najpierw określamy wysokość wkładów, jakie wspólnicy zobowiązują się wnieść na pokrycie udziałów, a następnie ustalamy wysokość kapitału zakładowego, który stanowi sumę wartości nominalnej udziałów. W tym znaczeniu udział jest wyrażoną w jednostkach pieniężnych wartością ekonomiczną, będącą częścią kapitału zakładowego, którą wspólnik zobowiązał się pokryć swoim wkładem. Wysokość kapitału zakładowego powinna wynosić co najmniej 5000 zł, a wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 50 zł (o czym wspominałem tutaj). Umowa spółki powinna określać m.in. liczbę i wartość udziałów objętych przez poszczególnych wspólników w zamian za wniesione przez nich wkłady. Przepisy dotyczące funkcjonowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością dają możliwość dwojakiego ukształtowania struktury udziałowego uczestnictwa w spółce: W pierwszym wariancie wspólnik może mieć tylko jeden […]

Kapitał zapasowy i pozostałe fundusze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Kapitał zapasowy w spółce z o.o. Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek !   W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością utworzenie kapitału zapasowego nie jest obowiązkowe. Kapitał ten jest funduszem fakultatywnym. Jego zadaniem jest pokrycie ewentualnych strat bilansowych, które pojawią się w trakcie działalności spółki. Może on być również przeznaczony na wypłaty wspólników (w części jakiej został utworzony z zysku), a także do realizowania innych celów. Zgodnie z art. 154 § 3 zd. drugie Kodeksu spółek handlowych udziały w kapitale zakładowym spółki z o.o. nie mogą być obejmowane poniżej wartości nominalnej. Przepisy nie zabraniają jednak wnoszenia do spółki wkładów niedoszacowanych lub obejmowania udziałów po cenie wyższej od wartości nominalnej. Jeżeli udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę (agio) przelewa się do kapitału zapasowego. Podstawą utworzenia kapitału zapasowego są postanowienia umowy spółki. Konieczne jest określenie źródeł, z których zostanie sfinansowane jego utworzenie oraz wskazanie celów, na pokrycie których może zostać przeznaczony. W przypadku, gdy na kapitał zapasowy przelewane są równocześnie agio oraz środki pochodzące z zysku, może dojść do wymieszania podanych środków. Dlatego też jedynie precyzyjne określenie źródeł pochodzenia kapitału pozwala w późniejszym czasie bezproblemowe przeznaczenie części kapitału, która pochodzi z zysku spółki do […]

Ochrona kapitału zakładowego przed bezprawnymi wypłatami

Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek !   Po nieco dłuższej, wakacyjnej przerwie czas na kolejny wpis. Dzisiaj również zajmiemy się kwestią kapitału zakładowego. Jeżeli chodzi o możliwość wypłaty środków pieniężnych z kapitału zakładowego, to w tej kwestii przepisy, względnie oparte na nich postanowienia aktu założycielskiego/umowy zawierają zamknięty katalog przypadków, kiedy jest to dopuszczalne. Żeby mówić o legalnej wypłacie środków uprzednio zgromadzonych w ramach kapitału zakładowego, wymagane jest ich uprzednie przesunięcie poza ten kapitał, czyli mówiąc prościej obniżenie kapitału zakładowego. W przypadku, gdy dojdzie do ubytku w majątku spółki, który jest potrzebny do pełnego pokrycia kapitału zakładowego, wspólnik na rzecz którego dokonano takiej wypłaty obowiązany jest do jej zwrotu. Dodatkowo, solidarnie ze wspólnikiem odpowiadają członkowie organów spółki, którzy dopuścili się takiej wypłaty. Czasami możemy się spotkać z sytuacją, kiedy nie możemy skutecznie wyegzekwować zwrotu bezprawnej wypłaty od osoby, która ją otrzymała, jak również od członków zarządu, którzy jej dokonali. W tej sytuacji kodeks spółek handlowych w art. 198 § 2, przewiduje odpowiedzialność gwarancyjną pozostałych wspólników, którzy odpowiadają w stosunku do swoich udziałów. Kwoty, których nie można ściągnąć od poszczególnych wspólników, rozdziela się między pozostałych wspólników w stosunku do udziałów. W ramach przykładu można tutaj podać sytuację, w […]

Zmiana wysokości kapitału zakładowego

Podwyższenie kapitału zakładowego Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek ! Zazwyczaj podwyższenia kapitału zakładowego dokonuje się z przyczyn ekonomicznych, ale nie zawsze wiąże się to z dostarczeniem spółce środków majątkowych. Klasycznym przykładem jest dofinansowanie spółki przez wspólników, bądź osoby trzecie, które dzięki temu stają się wspólnikami. Podczas procesów łączenia i podziału, także może dojść do podwyższenia kapitału zakładowego spółki przejmującej. W tej sytuacji majątek przejmującej spółki ulega powiększeniu o przedmioty majątkowe pochodzące z majątku spółki przejmowanej, bądź dzielonej. Inną przyczyną podwyższenia kapitału zakładowego jest zmniejszenie zadłużenia spółki w drodze konwersji  wierzytelności na kapitał zakładowy. Wysokość zadłużenia spółki ulega zmniejszeniu, co w następstwie powoduje podniesienie wartości jej majątku bez zwiększania jej mienia. Przykładowo: Wierzyciel spółki z o.o., któremu przysługuje względem spółki wymagalna i bezsporna wierzytelność w kwocie 100 tys. zł, zwalnia spółkę z długu, ale w zamian obejmuje udziały w podwyższonym kapitale zakładowym spółki o wartości 100 tys. zł. W następstwie powyższej procedury zobowiązania spółki ulegają pomniejszeniu o kwotę 100 tys. zł, a wartość jej kapitałów własnych zostaje podwyższona o kwotę 100 tys. zł, pomimo tego, że do spółki nie wpłynęły żadne dodatkowe środki. W niektórych przypadkach wystarczy jedynie dokonanie księgowych przesunięć między pozycjami kapitałów własnych […]

Przedmiot wkładów – odpowiedzialność za jego wady

Odpowiedzialność za wady przedmiotu wkładów Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek ! W Kodeksie spółek handlowych znajdują się odrębne regulacje dotyczące zaniżenia wartości wnoszonego aportu (wkładu niepieniężnego) oraz odpowiedzialności za wady fizyczne i prawne. Kodeks spółek handlowych nie definiuje przy tym pojęcia „wad”. W tej sytuacji należy odwołać się do regulacji Kodeksu cywilnego odnoszącej się do rękojmi przy sprzedaży rzeczy. Z wadami fizycznymi możemy mieć do czynienia w przypadku niepieniężnych wkładów będących rzeczami, jak również niektórymi przedmiotami praw na dobrach niematerialnych. Wada fizyczna może polegać w szczególności na tym, że przedmiot wkładu nie ma cech fizycznych, o których istnieniu zapewniał wnoszący oraz na tym, że przedmiot jest w stanie niekompletnym. Z wadą prawną możemy się spotkać w przypadku każdego przedmiotu materialnego, który posiada zdolność aportową. Wada prawna jest to stan, w którym podmiot wnoszący nie miał uprawnień do dysponowania przedmiotem wkładu lub sytuacja w której na przedmiocie wkładu ciążą prawa osób trzecich (m.in. zastaw, hipoteka, albo sytuacja w której przedmiot wkładu jest równocześnie przedmiotem umowy leasingu, najmu, czy dzierżawy). Wspólnik zobowiązany jest do wniesienia do spółki wkładu całkowicie wolnego od wad. W sytuacji, kiedy wnoszony wkład ma wadę, jego legalne wniesienie jest możliwe, jeżeli fakt […]

Kapitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek !   Dzisiaj trochę szerzej o kapitale zakładowym spółki z o.o. Osobowość prawna spółek kapitałowych opiera się na dwóch podstawowych filarach, z których jednym z nich (obok wspólników) jest kapitał zakładowy. Zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych jego minimalna wysokość powinna wynosić 5 tys. zł. Kapitał dzieli się na udziały o równej, bądź nierównej wartości nominalnej, które obejmowane są przez wspólników, przez co uzyskują oni członkostwo w spółce. Ustawodawca przewidział dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością dwa reżimy udziałowe. Zgodnie z pierwszym udziały są równej wartości nominalnej oraz są niepodzielne. W tym przypadku wielkość reprezentacji kapitałowej wspólników jest zależna od ilości przysługujących im udziałów. W drugim reżimie wszyscy wspólnicy posiadają po jednym udziale, ale ich wartości nominalne mogą być różne. W tej sytuacji pozycja wspólnika będzie zależała od wartości posiadanego przez niego udziału. Reżim ten dopuszcza podział udziałów. Zbycie części udziału dokonuje się przez oderwanie pewnej wartości nominalnej oraz stworzenie nowego udziału, przysługującego nabywcy. Poza nielicznymi przypadkami następstw umarzania udziałów bez zmiany wysokości kapitału zakładowego, iloczyn liczby udziałów i ich wartości nominalnej równy jest wartości nominalnej kapitału zakładowego. Utworzenie kapitału zakładowego powinno nastąpić w walucie polskiej. W kontekście kapitału zakładowego […]

Majątek spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

Majątek spółki z o.o. Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek !   Dzisiejszy wpis będzie pierwszym z kategorii  stosunków majątkowych w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Składniki mienia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Żeby mówić o mieniu spółki, należy zrozumieć, co kryje się pod jego pojęciem. Pod pojęciem mienia należy rozumieć ogół podmiotowych praw majątkowych. No dobrze, ale większość czytelników i tak nie rozumie, co kryje się pod tak skonstruowaną definicją. Kodeks cywilny zawiera definicję legalną przywołanego pojęcia. Art. 44 k.c. stanowi, że mieniem jest własność i inne prawa majątkowe. W odróżnieniu od mienia (na które składają się wyłącznie dodatnie składniki), pojęcie majątku obejmuje zarówno prawa, jak i majątkowe obowiązki danego podmiotu. Spółka z o.o. posiadając osobowość prawną, może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania. Skutkuje to tym, że przedmioty majątkowe nabyte przez spółkę wchodzą do składu mienia spółki. Podkreślić należy, że majątek spółki z o.o. nie jest majątkiem wspólników. Pobranie przez wspólników świadczeń z majątku spółki, musi być dokonane na podstawie przepisów ustawy. W braku takiej podstawy dojdzie do tzw. bezprawnej wypłaty (szerzej na ten temat tutaj). Udziały w kapitale zakładowym, które przysługują wspólnikom, nie przekładają się bezpośrednio na prawo dysponowania składnikami mienia spółki z o.o. Tylko […]