Powstanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością cz. I
Witam serdecznie na moim blogu Zoo w świecie spółek !
Dzisiaj parę słów o powstaniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w jej tradycyjnej formie.
Aby móc mówić o szczegółach dotyczących spółki z o.o., musi ona najpierw zaistnieć w obrocie prawnym. Z racji tego dzisiaj, jak i w kolejnych wpisach przedstawię Ci poszczególne etapy powstawania spółki z ograniczona odpowiedzialnością.
Zgodnie z przepisami nasza spółka może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym (o celu pisałem tutaj). To znaczy, że spółka z o.o. może być założona w drodze umowy przez co najmniej dwie osoby fizyczne lub prawne. Istnieje także możliwość utworzenia jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. W tym przypadku umowę zastępuje się jednostronnym oświadczeniem woli jednego wspólnika. Przepisy przewidują jednak pewne graniczenia co do możliwości powstania takich jednoosobowych spółek. Spółka z o.o. nie może być zawiązana tylko i wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
W procesie tworzenia spółki z o.o. mamy do wyboru dwa tryby jej zawiązania i rejestracji:
- ) Tradycyjny (zwykły), w którym zawiązanie spółki następuje w drodze zawarcia umowy w formie aktu notarialnego i uzyskania przez spółkę wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS
- ) Z wykorzystaniem wzorca umowy – spółka formularzowa (o czym pisałem tutaj). Ten tryb daje możliwość zawarcia umowy spółki bez wizyty u notariusza, za pomocą wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym.
Cały proces zawiązywania spółki z o.o. można podzielić na kilka etapów. Art. 163 k.s.h. określa następujące warunki/etapy niezbędne do powstania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:
- 1) zawarcie umowy spółki (sporządzenie aktu założycielskiego dla jednoosobowej spółki z o.o.);
- 2) wniesienie wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego, a w przypadku objęcia udziału za cenę wyższą od wartości nominalnej, także wniesienie nadwyżki ( w przypadku spółki formularzowej na pokrycie kapitału wnosi się wyłącznie wkłady pieniężne )
- 3) powołanie zarządu oraz ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeżeli wymaga tego ustawa, bądź umowa spółki
- 4) wpis do rejestru przedsiębiorców KRS
W praktyce powołanie zarządu powinno nastąpić przed etapem wniesienia wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego. Zarząd, jak już pisałem w poprzednim wpisie, jest organem reprezentującym spółkę. Tym samym zarząd jest uprawnionym do przyjęcia wkładów, które wnoszą wspólnicy na pokrycie kapitału.
Jak już wspomniałem powyżej, spółka z o.o. może być założona przez co najmniej dwie osoby fizyczne lub prawne. To oznacza, że wspólnikiem w spółce może być każda osoba fizyczna lub prawna oraz jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną – tak wiem, długie i niezbyt zrozumiałe. W tym przypadku chodzi o osobowe spółki handlowe, czyli spółkę jawną, partnerską, komandytową i komandytowo-akcyjną. Zgodnie z tym, jednostki organizacyjne, które nie są osobami prawnymi, nie mogą być wspólnikami spółki z o.o., np. spółki cywilne, oddziały spółek akcyjnych. No dobrze, ale ktoś zauważy, że spółki cywilne posiadają status jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi. Tak, ale są to jednostki organizacyjne niemające zdolności prawnej. W przypadku spółek cywilnych, zdolność do zawarcia umowy spółki z o.o. posiadają wyłącznie wspólnicy spółek cywilnych.
Dzieląc proces zawiązywania spółki z o.o. na etapy wskazałem, że pierwszym z nich jest zawarcie umowy (sporządzenie aktu założycielskiego jednoosobowej spółki z o.o.). Umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Jeżeli nie zachowamy tej formy, spowoduje to nieważność naszej czynności prawnej. W praktyce może się okazać, że będzie to przyczyną rozwiązania spółki wpisanej do rejestru z uwagi na niezawarcie umowy (chociaż bardzo rzadko, ponieważ sąd rejestrowy ma obowiązek badać, czy dołączone do wniosku o wpis dokumenty są zgodne co do formy i treści z przepisami prawa). Sąd rejestrowy wzywa do usunięcia braków w wyznaczonym terminie. Jeżeli braki nie zostaną usunięte w terminie wyznaczonym przez sąd rejestrowy, sąd ten po wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia, może wydać postanowienie o rozwiązaniu spółki.
Czasami może pojawić się pytanie o charakter prawny umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Tutaj odpowiedź jest prosta, ponieważ umowa spółki z o.o. ma charakter cywilnoprawny. Ponadto w sprawach nieuregulowanych w Kodeksie spółek handlowych do umowy spółki z o.o. stosujemy przepisy Kodeksy cywilnego.
Tworząc umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością trzeba zawrzeć w niej podstawowe elementy przewidziane przepisami prawa. Jest to pewne minimum jakie umowa powinna zawierać. Do tych elementów zaliczamy:
- Firmę i siedzibę spółki;
- Przedmiot działalności;
- Wysokość kapitału zakładowego
- Określenie tego, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział:
- Liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez wspólników;
- Czas trwania spółki
W kolejnych wpisach postaram się przybliżyć każdy z tych elementów, które powinna zawierać umowa spółki.