Witam Cię serdecznie na moim blogu – Zoo w świecie spółek !
Po nieco dłuższej, wakacyjnej przerwie czas na kolejny wpis. Dzisiaj również zajmiemy się kwestią kapitału zakładowego.
Jeżeli chodzi o możliwość wypłaty środków pieniężnych z kapitału zakładowego, to w tej kwestii przepisy, względnie oparte na nich postanowienia aktu założycielskiego/umowy zawierają zamknięty katalog przypadków, kiedy jest to dopuszczalne. Żeby mówić o legalnej wypłacie środków uprzednio zgromadzonych w ramach kapitału zakładowego, wymagane jest ich uprzednie przesunięcie poza ten kapitał, czyli mówiąc prościej obniżenie kapitału zakładowego.
W przypadku, gdy dojdzie do ubytku w majątku spółki, który jest potrzebny do pełnego pokrycia kapitału zakładowego, wspólnik na rzecz którego dokonano takiej wypłaty obowiązany jest do jej zwrotu. Dodatkowo, solidarnie ze wspólnikiem odpowiadają członkowie organów spółki, którzy dopuścili się takiej wypłaty.
Czasami możemy się spotkać z sytuacją, kiedy nie możemy skutecznie wyegzekwować zwrotu bezprawnej wypłaty od osoby, która ją otrzymała, jak również od członków zarządu, którzy jej dokonali. W tej sytuacji kodeks spółek handlowych w art. 198 § 2, przewiduje odpowiedzialność gwarancyjną pozostałych wspólników, którzy odpowiadają w stosunku do swoich udziałów. Kwoty, których nie można ściągnąć od poszczególnych wspólników, rozdziela się między pozostałych wspólników w stosunku do udziałów.
W ramach przykładu można tutaj podać sytuację, w której jeden z trzech wspólników za wiedzą i zgodą prezes jednoosobowego zarządu, dopuścił się wypłaty środków z majątku spółki na kwotę 30 tys. zł, tytułem zaliczki. Powyższa wypłata powoduje uszczuplenie kapitału zakładowego o 10 tys. zł. Pozostałe 20 tys. zł znajduje pokrycie w kapitale zapasowym. Obowiązek zwrotu spółce całości pobranej kwoty obciąża zarówno wspólnika, jak i prezesa zarządu spółki. Jeżeli od osób tych nie uda się uzyskać zwrotu (co najmniej kwoty potrzebnej do pełnego pokrycia kapitału zakładowego, czyli 10 tys. zł), wówczas pozostali wspólnicy proporcjonalnie do przysługujących im udziałów będą musieli wyrównać spółce tak powstały niedobór.
Należy podkreślić, że nie ma możliwości skutecznego zwolnienia się od powyższej odpowiedzialności. Jednak roszczenia spółki o zwrot nieprawnie pobranych środków przedawniają się z upływem trzech lat od dnia dokonania wypłaty. W stosunku do osób, które pobierając wypłatę wiedziały o jej bezprawności, termin przedawnienia wynosi 10 lat.
Brak świadomości, że pobranie wypłaty nastąpiło bezprawnie, nie zwalnia od obowiązku jej zwrotu.